Sağlıklı regli döngüsünde rahim, yumurtalık, hipofiz bezi, hipotalamus ve vajina uyumlu çalışır.
Kadının regli dönemi ve gebelik için donanımlı olarak dünyaya gelir. İlk regli ergenlik dönemi olan 8 ila 15 yaş arasında gerçekleşir ve menopoz dönemi olan 45 ila 55 yaş arası devam eder. Genç kızların menstruasyon döngüsü ilk başlarda düzensiz olabilir, zaman içinde düzene oturabilir. Kadınlarda regli döneminin bitmesiyle yani menopoz dönemiyle doğurganlık bitmiş olur.
Adet-regl olarak bilinen kanama, hamileliğe hazırlanan rahmin döllenme olmaması nedeniyle vücut tarafından atılan maddelerdir. Kadın üreme organlarından biri olan rahim (uterus) aslında bir kas dokusudur. Bu kas dokusu iç bölümünü saran yumuşak duvarı vücuttan atmak için kasılmaya başlar. Vücut bu sırada prostaglandin hormonu salgılar ve rahmin kasılmalarına destek olur. Prostaglandin hormonun fazla salgılanması sonucu adet sancısı olarak bilinen kasılmalar ortaya çıkar.
Prostaglandin hormonu adet başlamadan bir iki gün önce salgılanmaya başlar, adet dönemi başladıktan bir iki gün sonra azalmaya başlar. Bu nedenle adet sancıları ilk günlerde daha şiddetli hissedilir. Adet döngüsü nedeniyle yaşanan kramplara primer dismenore denir. Adet döngüsü dışında yaşanan kramplara ise sekonder dismenore denir.
Adet sancısına neden olan bazı tıbbi nedenler şunlardır:
Servikal darlık:
Rahim ağzının açıklığı bazı kadınlarda regl akışını önleyecek şekilde dar olur. Bunun sonucu rahim içindeki basınç çoğalır ve şiddetli adet ağrısına neden olabilir.
Pelvik inflamatuar:
Kadın üreme organlarının bazı bakteriler nedeniyle iltihaplanması şiddetli adet ağrısı yapabilir. Bu durum genellikle aktif cinsel hayatı olan kişilerde sıklıkla yaşanır.
Adenomyozis:
Bazı durumlarda uterusu kaplayan doku uterus duvarlarına doğru yayılır ve çoğalır. Bu durum da şiddetli regl ağrısına neden olabilir.
Endometriozis:
Uterusu yanı rahmi kaplayan doku büyüyerek dışarı çıkabilir, fallop tüpleri, yumurtalık yada pelvise dağılabilir. Bu durum çikolata kisti olarak bilinen sağlık şikayetine de yol açabilir, ve ağrıya neden olabilir.
Uterin fibroidleri:
Rahim duvarında kas ve fibroz dokudan meydana gelen uterin fibroidleri oluşabilir. Uterin fibroidleri, kanserli olmayan ama sert, büyük tümörlerdir. Bu tümörlerde şiddetli regl ağrısına neden olabilir.
