Fitoterapi’de sık kullanılan bitkiler nelerdir?
Fitoterapik ürünler ve bitkilerin kullanım çeşitliiği ülkeden ülkeye ve kültürel özelliklere göre değişmektedir ve yüzlerce farklı bitki türü aktif olarak kullanılmaktadır.
Ülkemizde sık kullanılan bitkiler aşağıda özetlenmiştir.
* Enginar , Üzüm çekirdeği, Hayıt Tohumu, Çakşırotu, Alıç, At Kestanesi,
Yakı Otu, Kudret Narı, Kına
– Arnica : cilde merhem ve tentür şeklinde (şişlik, burkulma, morluk), da kulalnılır.
– Aynısefa (calendula) bitkisi iyileşen yaralar için ve ağız ve boğazdaki mukoza zarlarının iltihaplanması güneş yanığı, donma, varis, çıban, egzama ve hemoroid üzerinde de yatıştırıcı etkisi vardır.
– Papatya (papatyanın tek tıbbi türü Matricaria recutita’dır.)
Papatya anti-inflamatuar, antibakteriyel ve antispazmodik özellikleri bulunur. Nitekim papatya çayı sadece soğuk algınlığı, mide-bağırsak enfeksiyonları ve mide ülseri ile değil, aynı zamanda mide ekşimesi, gastrit, diş eti iltihabı ve ülserli bademcikler için de faydalıdır. Papatya çayı ayrıca iltihap, sıyrıklar ve hafif sivilcelerin harici tedavisi için de kullanılabilir.
– Karahindiba detoksifiye edici bir bitki olarak kabul edilir. Sindirimi uyarır ve diürezi iyileştirir. Karahindibada bulunan çeşitli aktif bileşenleri, mide, bağırsak, safra ve böbrek şikayetleri için geniş bir uygulama yelpazesi sunar. Karahindiba çay, taze sıkılmış bitki suyu veya hatta karahindiba kahvesi olarak alınabilir. Bunlarla birlikte karahindiba özü, tentürler, tabletler, kapsüller veya toz şeklinde uygulanabilir.
– Lavanta Lavanta şifalı bir bitki olarak güçlü bir etkiye sahiptir ve uygulanma alanı geniştir. Lavanta aşağıdaki listelenen sağlık sorunları için uygulanabilir: Enflamasyonlar, Enfeksiyonlar, Mantar hastalıkları ve rahatsızlıkları (cilt mantarı, tırnak mantarı) Deri parazitleri, Gut, Romatizma, Nevraljiler, Uzuvlarda ağrı, Böcek sokmaları-ısırıkları, Öksürme, Stresli zihinsel durumlar, Korku, Huzursuzluk, Baş ağrısı, Migren
– Melisa
Limon otu olarak da bilinen melisa, gergin bir sinir sistemi üzerinde sakinleştirici bir etkiye sahiptir. Melisa; uyku bozuklukları, huzursuzluk ve sinir bozukluklarında yardımcı olur. Ayrıca uçukların rahatlamasına ve iyileşmesine etki ederr. Bu etkiler, çaylarla sıvı halde- damla şeklinde veya tablet ve pastillerde kuru ekstrakt olarak alınan esansiyel yağı, ayrıca merhem ile sağlanır.
– Biberiye
Biberiye baharat olarak kullanıldığında dahi şişkinliğe karşı yardımcı olur. Biberiyenin tıbbi kullanımı ise düşük tansiyonu normalleştirmeye yardımcı olabilir. Biberiye ayrıca sindirime yardımcı olur, kas ve eklem ağrılarını giderir ve konsantrasyonu artırır, romatizmal hastalıklarda da kullanılır. Biberiye yağı ise kan dolaşımını hızlandıran ve dolaşımı uyaran maddeler içerir. Bunlarla birlikte biberiye yağı ile banyo yapmak canlandırıcı bir etkiye sahiptir. Gergin kasları gevşetmek için de biberiye yağı cilde masaj yapılarak uygulanabilir. Unutulmamalıdır ki biberiye yağı cilt ile doğrudan temas halindeyken her zaman doğru dozda verilmelidir, aksi takdirde aşırı reaksiyon meydana gelebilir.
-Adaçayı
Çay olarak tüketilen adaçayı, terleme nöbetleri ile sinirlilik, gerginlik, stres ve kaygının giderilmesine yardımcı olur. Adaçayı ayrıca mide kramplarını ve adetin yol açtığı şikayetlerin giderilmesine katkıda bulunur olur, sinirleri yatıştırır. Adaçayı hazımsızlığın giderilmesine de iyi gelebilir.
– Sarı Kantaron
Sarı kantaron yağı özellikle gözle görülür biçimdeki yara izinin önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca bel ağrısı, gut, gastrit, romatizma, stres, kaygı, hafif depresyon ve ruh hali değişimlerinde de kullanılır.
– Kekik
Kekik, hem iç hem de dış kullanımda çok çeşitli etkilere sahiptir. Çay olarak ayrıca tablet, bronş pastilleri, veya damlalar şeklinde alınabilir. Kekik; öksürük, bronşit ve astım üzerinde balgam söktürücü, spazm giderici ve iltihap önleyici etkiye sahiptir. Ayrıca gastrointestinal sistemdeki zararlı bakterileri öldürür, sindirim bozuklukları ve mide zarı iltihabı, ince ve kalın bağırsak ve ishal gibi iltihaplı mide-bağırsak hastalıklarında fayda sağlar.
Kekik; ağız ve boğazdaki mukoza zarının iltihaplanmasıyla mücadele eder ve kan dolaşımını destekler. Ayrıca mantar, virüs ve bakterilerle ilişkili egzama ve cilt hastalıklarının yanı sıra akne ve lekeli ciltlere de yardımcı olur. Bu amaçlar için merhem şeklinde uygulanabilir. Kekik çayı ayrıca sivilce ve lekeli ciltler için harici kullanıma uygundur. Bitkinin sapını çiğnemek de ağız kokusunun giderilmesine karşı yardımcı olabilir.
– Civanperçemi
Civanperçemi, papatya, arnika, karahindiba, aynısefa ve ayçiçeğini de içeren bileşik veya papatya ailesinden bir bitki türüdür. Civanperçemi çayının nasıl hazırlandığına bağlı olarak, sakinleştirici veya canlandırıcı bir etkisi vardır. Civanperçemi harici veya dahili olarak kullanılabilir. Civanperçemi cildin yaraları ve iltihapları için harici olarak; gastrointestinal safra bozuklukları, adet şikayetleri ve kan dolaşımını iyileştirmek için dahili olarak kullanılabilir.
